دستگاه گوارش دام چگونه عمل می کند؟    

عملکرد صحیح دستگاه گوارش، یکی از پارامترهای تعیین کننده و مهم در تعیین سلامت دام است. دستگاه گوارش گوسفند، بخش های مختلفی دارد و عملکرد هر قسمت با دیگری متفاوت است. مهم ترین بخش های دستگاه گوارش در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است.

 

مرحله یک: جویدن غذا

در ابتدا، غذا وارد دهان و جویده می شود. بعد از جویدن، مواد غذایی آسیاب شده و برای حرکت به سمت گلو آماده می شود. نکته مهمی که در رابطه با گوسفندان وجود دارد این است که در تک سمی ها، عمل نشخوار وجود ندارد. البته عمل جویدن و آسیاب کردن خوراک مصرفی، همواره به صورت طبیعی و صحیح انجام نمی شود. بیماری های مختلفی وجود دارد که این فرآیند را با اختلال مواجه می کند. مهم ترین مشکلات و بیماری های این بخش، در ادامه ارائه شده است.

  • تب برفکی
  • تب نزله ای بدخیم
  • اکتینوباسیلوز
  • التهاب حفره دهانی
  • دندان های نامناسب و غیرطبیعی
  • نامنظمی دندان ها
  • شکل گیری نادرست دندان ها
  • اختلالات فکی و گونه
  • فلجی ماهیچه های مربوطه
  • فلج عصب دهانی
  • آبسه
  • تورم فک
  • شکستگی فک
  • ناهنجاری­های فکی مادرزادی

 

مرحله دوم: بلع غذا

بعد از جویدن و آسیاب شدن، غذا با بزاق دهان مخلوط و چسبناک می شود. در این مرحله به صورت یک لقمه شده و برای بلع آماده می گردد. در ادامه مراحل زیر به ترتیب انجام می شوند.

  • حرکت لقمه به سمت گلو
  • بلند شدن کام نرم و بسته شدن مجرای # و اپی گلوت حنجره
  • توقف در تنفس برای چند لحظه کوتاه
  • نزدیک شدن لقمه به پشت چین های گلو
  • بسته شدن حفره دهانی برای ممانعت از خروج غذا
  • انقباض عضلات حلق
  • رسیدن غذا با انتهای گلو و آغاز حرکت لقمه به سمت مری
  • حرکت لقمه در طول مری
  • رسیدن لقمه به شکمبه یا معده که موج # آن با مشاهده سمت چپ گردن حیوان، قابل تشخیص است.

 

مشکلات شایع بلعی در دام

عملکرد حلق و مری نیز همانند دهان و دندان، با مشکلات متعددی مواجه است. بسیاری از بیماری ها و اختلالات در این قسمت ها وجود دارد که می تواند فرآیند گوارش را دچار آسیب کند. ایجاد اختلال در هر بخش از فرآیند گوارش، علائم خاصی دارد که با مشاهده آن باید به دامپزشک مراجعه کنید. به عنوان مثال اگر دام شما در جویدن یا بلع مشکل دارد، علائمی همچون سرفه، تهوع، خروج غذا از دهان یا بینی، خروج بزاق از دهان و … را نشان می دهد. در صورت  مشاهده هر یک از این علائم، دام بلافاصله مورد معاینه قرار می گیرد. برای این کار پوشیدن دستکش مخصوص و بررسی فضای دهانی الزامی است. البته این علائم فقط منحصر به مشکلات بلعی نیستند و می توانند نشانه بیماری دیگری در دام باشند. به عنوان مثال بیماری های هاری و اختلالات مغزی همچون آبسه مغز نیز چنین علائمی دارند. بیماری های حلق و مری دخیل در عملکرد گوارش عبارتند از:

  • آبسه و تورم که می تواند گره های لنفاوی را نیز درگیر کند.
  • فلج شدن عضلات یا اسپاسم
  • انسداد با اجسام مختلف
  • جراحت
  • سلولیت

 

میزان آب مصرفی دام

عوامل مختلفی در میزان آب مصرفی دام تأثیرگذار هستند. یکی از مهم ترین این عوامل، نوع غذای مصرفی دام است. در صورت استفاده از تغذیه سبز و تر برای دام، آب مصرفی از 25 تا 40 لیتر متفاوت است. این میزان در صورت استفاده از غذای خشک به 50 تا 80 لیتر افزایش می یابد. علاوه بر نوع غذا، میزان دمای هوا و درجه حرارت محیط نیز در مصرف آب دام تاثیرگذار است. البته نباید ذهن خود را فقط به این موارد محدود کرد و از سلامت دام غافل شد. بسیاری از بیماری ها موجب افزایش نیاز دام به آب شده و دام را تشنه نگه می دارد. از این بیماری ها می توان به اسهال، نارسایی کلیه، تب، ترشح اکسورا و … اشاره کرد. در این صورت برای اطمینان یافتن از بیماری دام، مصرف دقیق و روزانه آب را مشخص کرده و با دام های سالم مقایسه کنید.

امکان ارسال دیدگاه وجود ندارد.